Bilim insanları, şimdiden Ay’daki depremleri tespit edebilmek adına uydumuzu fiber-optik kablolarla örmeye başlayacak.
1960’lı yıllarda Ay’a insan indirmiş olmamıza rağmen, uydumuz hakkında bildiklerimiz halen çok az ve daha garip olanı artık Ay’a insan gönderecek teknolojimizin olmaması. Çünkü yenisini de geliştirmekte oldukça çok zorlanmaktayız. Ancak bilim insanlarımız Ay gezegeninden vazgeçmiş gibi görünmüyor.
ABD’de bulunan Woods Hole Oşinografi Enstitüsü araştırmacıları, sismik dalgaları tespit etmek için doğal uydumuzun ‘içini’ araştırmak üzere Ay’a fiber optik bir kablo ağı yerleştirilmesini önermekte.
Seismological Research Letters adlı araştırma dergisinde yer alan bir makalede, Ay’ın iç yapılarını ve bileşimini anlamanın, Dünya-Ay sisteminin ve diğer gezegenlerin kökenlerini ve aynı zamanda evrimini ortaya çıkarmanın anahtarı olabileceği şeklinde açıklama yapılıyor. Sismologlar Dünya’daki sismik dalgaları tespit etmek amacıyla halihazırda fiber optik kablolar kullandıklarından, “Ay’daki Fiber Sismik Ağı” teklifi yapanlar, bu teknolojinin aynı amaç için Dünya’nın uydusuna da yerleştirilebileceğini düşündüklerinin altını çiziyor.
Fiber-optik Kabloları Ay’a Kim Yerleştirebilecek
1969-1976 seneleri arasında Apollo astronotları tarafından Ay’a yerleştirilmiş sismometrelerin, Ay’ın Dünya’ya bakan yüzünde binlerce sismik olay tespit ettiği konuşuluyor. Bunlar arasında derin ay ve sığ depremlerinin yanı sıra meteor çarpmaları da yer aldığı belirtiliyor.
Ay’ın iç kısmının durumu ve bileşimi gibi birçok kritik sorusu, Apollo sismik sensörlerinin çok az sayıda olması ve sismik dalgaların Ay’ın üst katmanında güçlü etkide saçılması nedeniyle çözülememiş durumda karşımıza çıkıyor. Dolayısıyla, Apollo verileri ile Ay’ın çekirdeği hakkında bazı ipuçları verse dehi çekirdeğin boyutu ve özelliklerine ilişkin ayrıntılar hala belirsizliğini koruyor. Kısacası, Ay gezegeninin içeride ne yer alınıyor henüz tespit edilememiş.
Şimdi ise bu gizemi çözmek maksadıyla Ay’a fiber kablolar döşenmesi fikri gündemde ama bununla alakalı bazı sıkıntılarda gün yüzüne çıkmakta. Fiber-optik kabloların sağlıklı veri oluşturabilmesi kaynaklı yüzlerce kilometre uzunluğunda kabloyu Ay yüzeyine serilmesi zorunlu. Peki bunu kim ya da hangi şirket yapabilecek? Özellikle de Ay’a gidilemeyen bu süreci göz önüne aldığımızda…