Liang Wenfeng tarafından 2023 yılında kurulan Deepseek, yapay zeka (AI) sektöründe ses getiren gelişmeleriyle dünya çapında dikkat çekiyor. Çin merkezli girişimin uygun maliyetli ve yüksek performanslı büyük dil modeli (LLM) çözümleri, hem ABD hem de Avrupa borsalarında önemli dalgalanmalara neden oldu. Öyle ki Nvidia ve Microsoft gibi teknoloji devlerinin hisseleri gerilerken, kripto para piyasası da bu yeni rekabet ortamından payını alarak volatiliteyi artırdı.
Maliyet Avantajı ve Yüksek Parametre Sayısı
Deepseek’in V3 adlı son modeli, 671 milyar parametre gibi oldukça yüksek bir seviyede çalışmasına rağmen yalnızca 5,58 milyon dolar maliyetle geliştirildi. Rakip şirketler OpenAI ve Anthropic’in benzer projelere milyarlarca dolar harcadığı göz önüne alındığında, bu rakam Deepseek’i farklı bir konuma taşıyor. Şirketin kullandığı yenilikçi algoritma iyileştirmeleri ve donanım stoklama stratejileri, ABD ihracat kısıtlamalarından önce sağlanan yongaları verimli şekilde kullanmalarına imkan tanımış görünüyor.
Şirketin küresel piyasalara hızlı girişi, özellikle Amerikan teknoloji hisselerinin üzerinde kendini gösterdi. Nvidia, Microsoft ve Meta gibi devlerde yaşanan değer kayıpları, yatırımcıların yüksek maliyetli yapay zeka projelerini yeniden sorgulamasına yol açtı. Benzer şekilde, ASML ve Siemens Energy gibi Avrupa merkezli şirketlerin hisse değerlerinde de düşüşler görüldü. Uzmanlar, bu gerilemeyi Deepseek’in daha düşük maliyetle benzer performans vaadinin tetiklediğini belirtiyor.
Kripto Piyasalarında Dalgalanma
Yapay zekanın yakın gelecekte kripto ekosisteminde de büyük bir dönüşüm yaratacağı düşüncesi, yatırımcıları Deepseek’in yeniliklerine odaklanmaya sevk etti. Beklentiler, verimli AI modellerinin blok zinciri teknolojisiyle birleşerek yeni kullanım alanları oluşturacağı yönünde. Ancak bu heyecan, başta AI token projeleri olmak üzere kripto piyasasında sert fiyat düzeltmelerini engelleyemedi. Gelen analizler, Bitcoin’in 27 Ocak’ta 100 bin doların altına gerilemesini, Deepseek’in katılımıyla hızlanan belirsizlik dönemine bağlıyor.
Deepseek V3 modelini test eden bazı uzmanlar, şirketin çözümünün hız ve akıl yürütme açısından etkileyici sonuçlar verdiğini söylüyor. Her ne kadar “AGI düzeyinde” tam bir yapay zekadan söz etmek için erken olsa da, mevcut sonuçların bu alanda derin bir potansiyeli işaret ettiği belirtiliyor. Modelin düşünce süreçlerini kısmen açıklayabilmesi, insan zihninin işleyişini kopyalamada sınırlı olsa bile ilerlemenin kayda değer olduğunu gösteriyor.
Çin’in AI Alanındaki Yükselişi
Deepseek’in başarısı, Çin’in yapay zeka ekosistemindeki büyümenin somut bir örneği olarak görülüyor. Ucuz ama yüksek verimli donanım yaklaşımı, yazılım odaklı inovasyonla birleşince, ABD merkezli devlerin üstünlüğü algısını sarsar nitelikte. Özellikle Apple App Store’daki sıralamalarda, Deepseek uygulamasının ChatGPT ve Meta Threads’ı geride bırakarak birinci sıraya yükselmesi, firmanın kullanıcılar nezdindeki popülaritesini de kanıtlıyor.
Deepseek, kısa sürede elde ettiği ivmeyle hem geleneksel piyasaları hem de kripto dünyasını derinden etkiledi. ABD’nin AI konusunda süregelen liderliği, düşük maliyetli ve yenilikçi yapılarla küresel arenaya adım atan Çinli şirketler tarafından zorlanmaya başlıyor. Önümüzdeki dönemde Deepseek ve benzeri girişimlerin, yapay zeka teknolojilerinde daha büyük hamleler yaparak rekabetin dozunu artırması bekleniyor.
Bu tablo, hem yatırımcıları hem de sektör oyuncularını hazırlıksız yakalamış gibi görünüyor. Ancak ortaya çıkan tablo net: Yapay zeka alanında dengeler hızla değişirken, Deepseek gibi cesur atılımlar, geleceğin teknoloji gündemini yeniden şekillendiriyor.