Muhasebe resmi satış ve alımların belgelendirerek ticari işlemlerde bulunan kişi ve kurumların belirli dönemlerdeki beyannamelerle yükümlülüklerini yerine getirmelerine destek olan bir bilim dalı hatta iş koludur. Muhasebe programları ise bu işlemlerin belirli tanım ve kriterlerle doğru kayıtların sağlanması konusunda yardımcı olan programladır.
Ön Muhasebe Nedir?
Ön muhasebe ile genel muhasebe ayrımı bulunan muhasebenin tanımını inleyelim. Ön muhasebe alış ve satış faturaların, gider makbuzlarının ve yapılan ödemelerin kayda alındığı yüzeysel muhasebe işlemlerinin yürütülmesidir. Genel muhasebede bu işlemlere ek olarak beyannamelerin hazırlanması, defterlerin veril ki artık birçok muhasebesel süreçler elektronik ortamda oluşturulup gönderilmektedir.
Ön Muhasebede Yapılan İşlemler Nelerdir?
Ön muhasebecinin daha öncede belirttiğimiz gibi muhasebenin özet işlemlerini gerçekleştirmektedir. Ön muhasebede yapılan işlemleri sıralayacak olursak;
· Şirketin iş yaptığı ürüne ait stoklar işleme alınır. Ön muhasebe programlarıyla stok takip ve kontrolleri hatta raporlaması da yapılmaktadır.
· Satılan ürünlere ilişkin satış faturası oluşturulur hatta ön muhasebe işleminin yapıldığı sektör cirosu bakımından e arşiv faturaya tabi ise GIB ile entegresi olan ön muhasebe programı üzerinden satış faturası oluşturulur.
· Alınan ürünlere ilişkin faturaları ön muhasebe de işlem konusudur.
· Yapılan ödeme ve banka hareketleri ön muhasebe programında kayda alınan işlemler arasındadır.
· Ödemeye tabi olan çek ve senetlerde ön muhasebe programlarında kayda alınmaktadır.
· Ay sonu gelir- gider oranlarının kontrol edilmesi
· Ba – Bs listelerinin kontrolü de fatura işlemlerinin ön muhasebe programında yapılması ile sağlanabilmektedir.
· Fatura girişi ve çıkışı ile aylık KDV listesinin çekilip kontrol edilmesi de ön muhasebe ile yapılabilen işlemlerdir.
Kısaca işlem özetlerin kaydı , yorumlaması ve kontrolü ön muhasebe programı ile sağlanmakta olup işlemlerin onayı ve devlete karşı ticari yükümlülüklerin yerine getirilmesi genel muhasebe konusu olup mali müşavirlerce yapılmaktadır.
Ön Muhasebe Programı Ne İşe Yarar?
Ön muhasebe işlemleri basit usulde kayıtları içerdiği için birçok küçük ölçekli işletmeler ön muhasebe kayıtlarını excel üzerinden de takip etmektedir. Excel kaydı ile tutulan muhasebe işlemlerini sağlıklı bulmamaktayım. Bilgisayar işlemcinizde bir sorun olması veya yanlışlıkla kayıtların silinme veya kaydedilmek yapılan işlemler kayda alınmadan programın kapatılması tüm işlerinizin boşa gitmesine sebebiyet verebilir. Ön muhasebe programında kayıtlar bilgisayarınızın çökmesi bile söz konusu olsa veri tabanına işlemler kayıtlı olduğundan ciddi kayıplar yaşanmayacaktır.
Ön muhasebe programı muhasebesel süreçlerin kayda alındığı basit usulde oluşturulmuş veri tabında muhasebe hesap planının tanımlı olduğu programdır. Ön muhasebe programı ile müşterilerinize olan borç ve alacaklarınızı takip edebilir, yapmış olduğunuz ödemelerin raporunu oluşturabilir, genel muhasebe kayıtlarında gözden kaçan işlemleri işlem özeti bu programda daha sade ve yalın olduğundan tespit edebilirsiniz. Ön muhasebe programlarında işlem bazının sade ve yalın olması sebebi ile işlemlerinizin ekstrelerini alıp kısa özet halinde raporlamalarda yapabilirsiniz.
Ön Muhasebe Programı Kullanım Alanları
Ön muhasebe programları resmi belge beyanlarını bir mali müşavir aracılığı ile gerçekleştiren küçük cirolu işletmeler kullanmaktadır. Büyük şirketlerin kurumsal kimlik edinmeleri ve bünyelerinde mali müşavirlik diplomasına sahip personellerin bulunması ile bu işletmeler daha kapsamlı programlar kullanmaktadır. Genelde ön muhasebe programı kullanan işletmeleri şöyle sıralayacak olursam;
· Eczahaneler
· Emlakçılar
· Bakkal ve marketler
· Büro hizmeti veren avukat ve poliklinikler
· Özel işletmeye tabi eğitim kurumları
· Tekstil ürünü üretim aşamasındaki atölyeler
· Toptan satış yapan esnaflar
Saydığımız işletme ve iş alanlarına benzer küçük serbest meslek erbaplarının daha çok tercih ettiği muhasebe programı sistemidir. Günümüzde ön muhasebe popüler iş alanı olup yeni çağ ve yürüklüğe giren kanun ve yasalara uygun yeni çağın açmış olduğu ticari kollarda kullanıma uygun gelişmiş muhasebe programları bulunmaktadır.