Yıllarca süren İnternet evriminden sonra uzun zamandır beklenen Web 3.0 nedir? Ne vaat ediyor ve ne zaman gerçekleşecek?
Statik bir web sitesi ile başlayan internet serüveni, Web 3.0 teknolojisi ile bir üst seviyeye taşınmıştır. Bu yazıda, web deneyimini iyileştirecek Web 3.0 kavramı nedir? ve ne için olduğuyla ilgili soruları yanıtlayacağız.
Gelişmiş Savunma Araştırma Projeleri Ajansı (DARPA) tarafından oluşturulan Web 1.0, İnternet’in en eski sürümünü ifade etmek için kullanılan bir terim olarak tanımlanmaktadır. 1989 yılında Tim Berners-Lee tarafından tanıtılan Web 1.0 kavramının yerini 2004 yılında Web 2.0 teknolojileri almıştır. Web 2.0, yazılım dünyasında dinamik web sitesi geliştirme hızını büyük ölçüde artırdı.
Web 3.0 nedir ve ne işe yarar?
Web 2.0 ile popüler hale gelen sosyal paylaşım platformları, dinamik bir altyapı ile kullanıcılara hizmet vermektedir. Blockchain ve yapay zeka kavramları, 2014 yılında Ethereum’un kurucu ortağı Gavin Wood tarafından kullanılan Web 3.0’ın temelini oluşturuyor.
Son zamanlarda popüler olan Metaverse evreni ile de ilişkilendirilen Web 3.0, güvenlik ve merkezileştirme konularını ele almak için bugün piyasaya sürüldü. Merkezi olmayan platformlar aracılığıyla tekelci faaliyetleri azaltmayı amaçlayan Web 3.0, blok zinciri teknolojisinin güvenliği konusunda çok ses getirdi.
Kripto para, NFT, DeFi, dApp ve crosschain gibi kavramların oluşmasına katkı sağlayan Web 3.0, birçok farklı alanda sıra dışı çözümlerle geliyor. 2009 yılında Bitcoin ile birlikte ortaya çıkan kripto para sektörü, günümüzde en çok tercih edilen yatırım araçlarından biridir.
Web 3.0 teknolojisinin avantajları nelerdir?
Web 2.0 ile hayatımıza giren kavramların birçoğu Web 3.0 teknolojileri ile farklı bir boyut kazanmıştır. Örneğin, merkezi olmayan finans anlamına gelen DeFi kavramı, geleneksel finansal platformlara olan bağımlılığı azaltmıştır. Merkezi Olmayan Uygulamalar anlamına gelen
DApps, iki farklı mimaride oluşturulabilir: Blockchain ve P2P (Eşler Arası Protokol). Blockchain tabanlı DApp uygulaması, geliştirilen platform üzerinden kripto para işlemlerine olanak sağlıyor. Kullanıcılar, oluşturulan kripto para birimi ile kullandıkları platformda para kazanabilirler. P2P tabanlı uygulamalar, kullanıcıların doğrudan birbirleriyle veri alışverişinde bulunmalarına olanak tanır.
Web 3.0’ın bir başka avantajı da yüksek şeffaflığıdır. Kullanıcılar, blockchain teknolojisine dayalı platformların bir parçası haline gelir. Bazı blok zinciri tabanlı uygulamalar, kullanıcı tarafından oluşturulan zincirler aracılığıyla kimlik doğrulaması yapar.
Reddit ve Discord başta olmak üzere birçok platform, platformlarında Web 3.0 teknolojisini kullanmak için çalışıyor. Tüm sistemler gibi Web 3.0’ın da bazı dezavantajları vardır. Merkezi olmayan bir sistemde siber suç, yıldırma ve nefret söylemi gibi yasa dışı davranışları tespit etmek çok zordur. Kullanıcıların blockchain oluşturduğu uygulamalarda, kullanıcı sayısına bağlı olarak güvenliğin bir risk haline geldiği söylenebilir.